Judith McNaught - Fatale nacht (2005)

Af en toe heeft een mens iets luchtigs nodig, en als dat een roman is met een actrice in de hoofdrol is het helemaal goed. Judith McNaught is schrijfster van romantische boeken waarin iedereen elkaar krijgt. Zo ook in dit boek.
Broadway-actrice Leigh Kendall krijgt een ongeluk en haar man Logan raakt vermist. In haar speurtocht naar haar man wordt ze geholpen door de mysterieuze Michael Valente. Later blijkt dat ze hem kent. Als haar man vermoord wordt gevonden, worden Michael en zij allebei als verdacht gezien, zeker als ze dan nog iets met elkaar krijgen. Voor de goede afloop moet iedereen het boek maar kennen.
Toegegeven, toneel speelt maar een marginale rol in dit boek. Leigh is actrice en uit alles blijkt dat ze een geweldige actrice is, op haar naam komen de zalen vol. Maar in dit boek is de romance het belangrijkste.

Don Duyns - Buigen (2007)

Het boek wordt besproken in de nieuwste Theater NV, nr. 26 van augustus 2007. Het is ook een interview met Duyns die zijn boek zelf beschrijft als 'een verkapte liefdesverklaring aan het vak.' Jammer dat er een koei van een fout op de voorpagina staat: verassend, ipv verrassend.
Ik moet het boek toch een keer lezen.

Arthur Japin - De klank van sneeuw (2006)

Arthur Japin speelde diverse rollen voor radio en televisie en op toneel bij onder andere Toneelgroep Centrum en de Theaterunie. Ook zong hij een kleine rol bij de Nederlandse Opera. In 1987 stopte hij met acteren en begon met schrijven. In 1996 brak hij echt door met het verhaal over twee Afrikaanse prinsjes die in het negentiende-eeuwse Nederland als Hollanders werden opgevoed, de roman De zwarte met het witte hart. Zijn roman Een schitterend gebrek werd bekroond met de Libris Literatuurprijs. Het boekenweekgeschenk 2006 De grote wereld was van zijn hand.
De klank van sneeuw is geen roman, maar twee novellen over muziek en theater. Zien en gezien worden. De vrouwelijke hoofdpersonen spelen en worstelen met de consequenties van het bekeken worden en het jezelf tentoonstellen.
Dooi gaat over de zangeres die jaren lang niet gezongen heeft, maar dan ingaat op de uitnodiging van haar broer een kerst-oratorium te komen zingen. Ze overnacht in een volautomatisch hotel, in de kamer naast haar logeert een man die ze door een gat in de wand kan zien. Het verhaal is op een afstandelijke manier geschreven waardoor je geen band krijgt met de vrouw.
Zeep gaat over de actrice die - om haar zelfvertrouwen hoog te houden - een rol accepteert in het artistiek ongelooflijk verantwoorde stuk van haar vriend. Normaal speelt ze in een soap. De vriend is onuitstaanbaar, maar natuurlijk zeer aantrekkelijk.
Beide novellen hebben een open einde. Goed geschreven en goed leesbaar.

Films en theater: Molière (2007)

Een nieuwe film in het projectje films en theater. De Franse toneelschrijver Molière is blijkbaar een jaar in zijn leven spoorloos verdwenen en over dat jaar gaat deze film. Het is een 'what if' verhaal: wat als hij in zijn jeugd alle personages uit zijn latere stukken ontmoet; Jourdain, Elmire, Doriante en ook de komische situaties ervaart die hij in zijn stukken beschrijft.
Volgens de reclame is deze film onder regie van Laurent Tirard een komedie. Wie hem wil zien zal een reisje moeten ondernemen, aangezien alleen bioscopen in Amsterdam, Groningen, Nijmegen en Utrecht hem vertonen.

Barry Unsworth - Zinnespel (1996)

Zinnespel is de vertaling van Morality Play, een roman die in 1995 een nominatie voor de bekende literaire Booker Prize heeft gekregen.
Irritant in het begin omdat ik moest wennen aan het hoge gehalte van voorkennis van de vertellende persoon. Deze man, Nicholas Barber vertelt het verhaal als een gebeurtenis uit zijn eigen leven. Later leest het verhaal als een spannende trein. Het laat zien hoe met de mens werd omgegaan in de veertiende eeuw.

Engeland in de veertiende eeuw. Nicholas Barber verruilt het priesterschap voor het toneelspelerschap, hij komt bij een gezelschap terecht na de dood van één van de spelers. Ze komen in een stadje terecht waar net een jongen vermoord is en een meisje is veroordeeld voor de moord op deze jongen. Zij zit gevangen en staat op het punt opgehangen te worden.
De groep besluit - om aan geld te komen - de moord op de jongen na te spelen en te raden naar de gebeurtenissen achter de moord en daarmee raken ze zelf in de moeilijkheden als ze dichter bij de oplossing komen dan de heer van het land lief is.
Het boek geeft een goed beeld van het toneelleven en ook van de veranderingen die dan bezig zijn. De leider van de groep vertelt het zelf als hij zegt dat hij met zijn kleine groepje (zes in totaal) niet op kan tegen de grotere gezelschappen.
Wat was toen in de mode: de 'morality plays'. Het evolueerde richting stukken over echte personen in plaats van personen uit de Bijbel.
Ook interessant: de uitleg van de gebaren die de toneelspelers tegen elkaar maken om duidelijk te maken wat ze gaan doen. Het feit dat een toneelstuk on the spot gemaakt kan worden en ook kan wijzigen naarmate ze bezig zijn. Vrouwenrollen worden door mannen gespeeld. De enige vrouw in de groep wordt alleen getolereerd omdat ze dingen kan doen die de rest niet wil doen. Voor haar is de maat vol als de groep wordt opgepakt door de soldaten van de heer en die over haar zeggen dat het niet nodig is om haar op te pakken.
Overigens kan dit ook nog in de rubriek theater en films: het boek is in 2003 verfilmd als 'The reckoning' onder regie van Paul Guigan, met onder andere Paul Bethany in de rol van Nicholas.